Κονδυλώματα Ορθού Πρωκτού

Τα Κονδυλώματα Πρωκτού ή πρωκτικά κονδυλώματα προκαλούνται από τον HPV ( ιός ανθρώπινων θηλωμάτων) και εντοπίζονται περιπρωκτικά ή εντός του πρωκτού σαν μικρά ογκίδια.

Ο Δρ. Αθανάσιος Δερβίσογλου χρησιμοποιεί το Laser σε ποικίλες χειρουργικές επεμβάσεις από το 1998. Πρωτοπόρος και στη χειρουργική των πρωκτικών παθήσεων, διενεργεί εξάχνωση των κονδυλωμάτων με χρήση Laser, μέθοδος η οποία αποτελεί τον πλέον ενδεδειγμένο τρόπο αντιμετώπισης με άριστο αισθητικό αποτέλεσμα, γρήγορη επούλωση και ελαχιστοποιημένη πιθανότητα υποτροπής.

Για να είναι αποτελεσματική η θεραπεία για τα Κονδυλώματα Πρωκτού, είναι απαραίτητο να περιλαμβάνει την αντιμετώπιση, τόσο των ενδοπρωκτικών, όσο και των περιπρωκτικών κονδυλωμάτων. Ακόμη, πρέπει να περιλαμβάνει και την ανίχνευση και αντιμετώπιση των προκαρκινικών δυσπλασιών μέσα στον πρωκτό και της περιπρωκτικής περιοχής.

Η συγκεκριμένη χειρουργική επέμβαση για τα Κονδυλώματα Πρωκτού είναι από τις πιο αναίμακτες, ανώδυνες και ασφαλείς που υπάρχουν. Το είδος αναισθησίας που χρησιμοποιείται εξαρτάται, τόσο από το μέγεθος της βλάβης, όσο και από τη θέση της.

Το μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών με Κονδυλώματα Πρωκτού μπορεί να αντιμετωπιστεί σε μία συνεδρία. Ωστόσο, υπάρχουν και ασθενείς με εκτεταμένες (σε μέγεθος ή θέση) βλάβες που χρήζουν περισσότερες συνεδρίες.

Ο μετεγχειρητικός πόνος είναι ανύπαρκτος ή ελάχιστος και οι περισσότεροι ασθενείς επιστρέφουν την επόμενη μέρα στις καθημερινές τους δραστηριότητες.

Η τοπική υποτροπή λοίμωξης από τον ιό HPV έχει διάφορα αίτια, όπως η μη θεραπεία του συντρόφου, η συνεύρεση με νέο μολυσμένο σύντροφο, καθώς και η έξαρση ιών που βρίσκονταν παρακείμενα των βλαβών σε λανθάνουσα κατάσταση (ιϊκή «ύπνωση»). Έτσι, είναι σημαντικό να γίνεται επανέλεγχος της περιοχής για Κονδυλώματα Πρωκτού σε τακτά χρονικά διαστήματα.

Τα κονδυλώματα πρωκτού είναι ογκίδια / οζιδιο πρωκτου τα οποία αναπτύσσονται μέσα στο ορθό, στον πρωκτό ή γύρω από αυτόν. Η αιτία εμφάνισής τους είναι η λοίμωξη από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV – Human Papilloma Virus). Δεν διακρίνονται με το ανθρώπινο μάτι, διότι είναι πολύ μικρά. Ωστόσο, με το χρόνο μεγαλώνουν και γίνονται ορατά και ψηλαφητά, ενώ αρκετές φορές μπορεί να είναι ενοχλητικά, επειδή προκαλούν συμπτώματα. Επίσης, είναι πιθανό να εξελιχθούν και σε γιγαντιαία κονδυλώματα, τα οποία καλύπτουν ολόκληρη την περιοχή στο εσωτερικό του πρωκτού καθώς και του περιπρωκτικού δέρματος.

Όταν υφίστανται κονδυλώματα στο δέρμα γύρω από τον πρωκτό, τότε υπάρχει το ενδεχόμενο ύπαρξης κονδυλωμάτων και στο εσωτερικό του πρωκτού. Έτσι, όταν γίνεται έλεγχος σε κάποιον άνθρωπο, ο οποίος έχει παρουσιάσει κονδυλώματα γύρω από τον πρωκτό, τότε είναι απαραίτητο να πραγματοποιείται έλεγχος και εσωτερικά του πρωκτού, με στόχο να γίνει πλήρης θεραπεία αυτών. Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, ο ιός HPV μολύνει μόνο τα κύτταρα του πρωκτού και όχι τα κύτταρα του εντέρου. Αυτή είναι και η αιτία που τα Κονδυλώματα Πρωκτού εκτείνονται σε απόσταση 5 με 7 εκατοστά από τον πρωκτό και όχι βαθύτερα.

Ακόμη, να σημειωθεί ότι ο ιός HPV πέρα από Κονδυλώματα Πρωκτού προκαλεί σε μερικούς ανθρώπους και προκαρκινικές βλάβες στην περιοχή του πρωκτού, οι οποίες ονομάζονται δυσπλασίες. Αν δεν γίνει αντιμετώπιση αυτών, τότε μπορεί σε βάθος πενταετίας και με πιθανότητα περίπου 10-15%, αυτές οι δυσπλασίες να εξελιχθούν σε πρωκτικό καρκίνο.

Παρόλο που τα πιο πολλά Κονδυλώματα Πρωκτού μπορούν σχετικά εύκολα να διαγνωστούν μέσα από απλή πρωκτοσκόπηση, οι δυσπλασίες του πρωκτού δεν είναι εύκολο να βρεθούν με τον ίδιο τρόπο, επειδή είναι μικροσκοπικές βλάβες και έχουν χρώμα παρόμοιο με αυτό που έχει ο φυσιολογικός πρωκτικός βλεννογόνος.

Έτσι, όσα άτομα έχουν Κονδυλώματα Πρωκτού, είναι απαραίτητο να κάνουν πρωκτοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας ώστε να αναγνωριστούν όλες οι βλάβες. Η ορθοσκόπηση, καθώς και η απλή πρωκτοσκόπηση μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αναγνώριση μεγαλύτερων βλαβών και δυσπλασιών του πρωκτού, οι οποίες προκαλούνται από τον ιό HPV.

Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι πρέπει να γίνεται έλεγχος για κονδυλώματα και στο στόμα, στο πέος και στο αιδοίο, όταν υπάρχουν κονδυλώματα στη πρωκτική περιοχή.

Στα πρώτα στάδια της εμφάνισής τους, τα Κονδυλώματα Πρωκτού είναι μικροσκοπικά, δεν αναγνωρίζονται με το μάτι και είναι συνήθως ασυμπτωματικά. Καθώς περνάει ο χρόνος, τα Κονδυλώματα Πρωκτού μεγαλώνουν σε μέγεθος και γίνονται μικρά οζίδια, τα οποία μοιάζουν με μικροσκοπικά κουνουπίδια. Σε αυτό το στάδιο, είναι ψηλαφητά και υπάρχει το ενδεχόμενο να αρχίσουν να δίνουν συμπτώματα. Μερικές φορές, τα Κονδυλώματα Πρωκτού είναι πιθανό να μεγαλώσουν πολύ και να καλύψουν ολόκληρη την επιφάνεια του πρωκτού καθώς και του δέρματος γύρω από αυτόν. Γενικότερα, τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα, τα οποία συνδέονται με τα κονδυλώματα πρωκτού, είναι τα εξής:

• Αίσθημα καύσου και φαγούρα-κνησμός στην περιοχή του πρωκτού
• Αιμορραγία
• Έκκριση υγρών
• Αίσθημα ατελούς κένωσης
• Αίσθημα πληρότητας του πρωκτού

Πέρα από κονδυλώματα, ο ιός HPV προκαλεί και πρωκτικές δυσπλασίες. Οι συγκεκριμένες βλάβες είναι προκαρκινικές και δεν προκαλούν συνήθως συμπτώματα, ενώ παράλληλα μπορεί λόγω του μικρού μεγέθους, μόνο με πρωκτοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας. Οι εν λόγο βλάβες αν μείνουν  αθεράπευτες, δύναται να εξελιχθούν σε κακοήθεια, σε ποσοστό έως 15% περίπου, σε βάθος 5 ετών.

Όλα τα άτομα, τα οποία εμφανίζουν πρωκτικά κονδυλώματα είναι απαραίτητο να κάνουν τις εξής διαγνωστικές εξετάσεις:

• Επισκόπηση της Περιπρωκτικής Περιοχής. Η εξέταση αυτή είναι σύντομη και ο Χειρουργός μπορεί μέσω αυτής να διαγνώσει τα κονδυλώματα που βρίσκονται στην περιπρωκτική περιοχή με πολύ εύκολο τρόπο. Επίσης, μπορεί να κάνει διαφορική διάγνωση, ώστε να αποκλείσει άλλες παθήσεις που έχουν παρόμοια κλινική εικόνα.
• Δακτυλική Πρωκτική Εξέταση. 
• Μοριακή ανίχνευση και ταυτοποίηση τύπου του HPV (Test Pap Πρωκτού). Πρόκειται για εξέταση παρόμοια με το Test Pap που διενεργείται σε γυναίκες για την πρόληψη του καρκίνου στον τράχηλο της μήτρας.
• Πρωκτοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας (HRA – High Resolution Anoscopy). Στόχος της εξέτασης είναι να βρεθούν προκαρκινικές βλάβες και κονδυλώματα εσωτερικά του πρωκτού. Κατά τη διάρκεια αυτής της εξέτασης, εμποτίζεται ο βλεννογόνος του πρωκτού και της περιπρωκτικής περιοχής με ειδικά διαλύματα και ακολουθεί αναζήτηση προκαρκινικών βλαβών με χρήση ειδικού μικροσκοπίου. Αν βρεθούν τέτοιου τύπου βλάβες, τότε λαμβάνεται βιοψία από όλες, ώστε να υπάρχει και ιστολογική επιβεβαίωση της διάγνωσης. Αν κάποια βιοψία είναι θετική για δυσπλασία, τότε η πρωκτοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας γίνεται ξανά έτσι ώστε να πραγματοποιηθεί θεραπεία με Laser των ιστολογικά επιβεβαιωμένων δυσπλασιών στον πρωκτό και στην περιπρωκτική περιοχή.

Τα Κονδυλώματα Πρωκτού και η μόλυνση με τον ιό HPV είναι πάρα πολύ συχνά τόσο στις γυναίκες, όσο και στους άντρες. Τον μεγαλύτερο κίνδυνο να παρουσιάσουν κονδυλώματα πρωκτού έχουν γυναίκες και άντρες που:

• Έχουν σεξουαλική επαφή με πολλούς συντρόφους.
• Δεν κάνουν χρήση προφυλακτικού.
• Έχουν σεξουαλικές επαφές από τον πρωκτό.
• Έχουν ή είχαν σεξουαλικές επαφές με μολυσμένα άτομα από τον ιό.
• Καπνίζουν.
• Δεν έχουν ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα, όπως μεταμοσχευμένοι, καρκινοπαθείς, οροθετικοί HIV, ασθενείς που σε χρόνια βάση παίρνουν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα ή κορτιζόνη για διάφορα νοσήματα, κλπ.

Τα Κονδυλώματα Πρωκτού προκαλούνται από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων hpv και μοιάζουν με μικρά οξύμορφα ή πλακώδη ογκίδια κι έχουν ποικιλία χρωμάτων: είτε είναι στο χρώμα του δέρματος, ή έχουν πιο σκουρόχρωμη ή ανοιχτόχρωμη απόχρωση.  Τα Κονδυλώματα Πρωκτού έχουν μέγεθος, το οποίο μπορεί να είναι από μικροσκοπικό, δηλαδή μη εντοπίσιμο, μέχρι και αρκετά εκατοστά. Αν ο όγκος των κονδυλωμάτων πρωκτού αυξηθεί υπερβολικά, τότε μπορεί να γίνει απόφραξη της περιοχής και πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα.

Τα τελευταία έτη έχει καθιερωθεί ο εμβολιασμός κατά του HPV. Εάν το εμβόλιο γίνει εγκαίρως, τότε μειώνονται σημαντικά οι πιθανότητες να παρουσιαστούν Κονδυλώματα Πρωκτού. Ο εμβολιασμός προτείνεται να γίνεται από άντρες και γυναίκες μέχρι 45 ετών και κυρίως θα πρέπει να πραγματοποιείται πριν την έναρξη των σεξουαλικών συνευρέσεων, με στόχο να γίνει ανοσοποίηση του οργανισμού κατά των στελεχών του ιού, τα οποία περιέχονται στο εμβόλιο.

Το εμβόλιο περιέχει πρωτεϊνικά μόρια από 9 στελέχη του ιού HPV: Τα 6 και 11, τα οποία προκαλούν τα Κονδυλώματα Πρωκτού, καθώς και τα 16, 18, 31, 33, 45, 52 και 58, τα οποία προκαλούν σε μεγάλο ποσοστό τους καρκίνους του πρωκτού. Η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα του εμβολίου, όσον αφορά στην πρόληψη των κονδυλωμάτων, του πρωκτικού καρκίνου και του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, θεωρείται δεδομένη.

Ακόμη, για την πρόληψη για τα Κονδυλώματα Πρωκτού είναι πολύ σημαντική και η υιοθέτηση σεξουαλικών πρακτικών χαμηλού κινδύνου, όπως:

• Να μειωθεί η συχνότητα εναλλαγής ερωτικών συντρόφων.
• Να γίνεται πάντα χρήση προφυλακτικού 
• Να αποφεύγονται οι σεξουαλικές επαφές από τον πρωκτό.
• Να γίνει διακοπή του καπνίσματος, η οποία μπορεί να συμβάλλει στην ενδυνάμωση του ανοσοποιητικού συστήματος.

Στις μέρες μας, η λοίμωξη με τον ιό HPV αποτελεί το συχνότερο ΣΜΝ (Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενο Νόσημα), ενώ επηρεάζει και τα δύο φύλα. Έχει καταγραφεί ότι το 80% περίπου του σεξουαλικώς ενεργού πληθυσμού έχει τον κίνδυνο να νοσήσει από HPV. Ακόμη, έχει γίνει ταυτοποίηση πολλών τύπων του ιού HPV (πάνω από 150), από τους οποίους οι 30 περίπου μολύνουν το στόμα, το φάρυγγα, το πέος, το αιδοίο και τον πρωκτό.

Οι παραπάνω τύποι διακρίνονται σε 2 κατηγορίες. Η πρώτη αποτελείται από τους τύπους χαμηλού κινδύνου που προκαλούν τα κονδυλώματα και τις χαμηλόβαθμες ενδοεπιθηλιακές βλάβες, οι οποίες δεν εξελίσσονται σε κακοήθεια. Οι τύποι χαμηλής επικινδυνότητας είναι οι 6, 11, 42, 43, 44, 54, 61, 70, 72 καθώς και 81. Οι συχνότεροι από αυτούς είναι οι 6 και 11, οι οποίοι ευθύνονται για το 90% των κονδυλωμάτων.

Η δεύτερη περιλαμβάνει τύπους υψηλού κινδύνου του ιού, που προκαλούν τις υψηλόβαθμες ενδοεπιθηλιακές βλάβες ή δυσπλασίες του πρωκτού, που θεωρούνται προκαρκινικές, καθώς επίσης και τον καρκίνο του πρωκτού. Οι ιοί υψηλής επικινδυνότητας είναι οι 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 68, 73 και 82. Από αυτούς, οι 16 και 18 είναι οι συχνότεροι τύποι που ευθύνονται για τις δυσπλασίες ή τον καρκίνο του πρωκτού.

Ο ιός HPV μεταδίδεται κυρίως μέσω της σεξουαλικής επαφής από άνθρωπο σε άνθρωπο. Βέβαια, ο ιός μπορεί να μεταδοθεί και με άλλους τρόπους, όπως:

• απλή επαφή του δέρματος ή των βλεννογόνων.
• επαφή με υγρά μολυσμένου ατόμου.
• επαφή με μολυσμένα αντικείμενα από τον ιό, όπως μολυσμένα σεξουαλικά βοηθήματα.

Η χρήση προφυλακτικού, αποτελεί έναν αρκετά αποτελεσματικό τρόπο προστασίας από την μετάδοση του ιού HPV, αλλά και πάλι η προστασία δεν είναι καθολική (για τις περιοχές που δεν καλύπτονται από το προφυλακτικό). Τέλος, ο ιός μπορεί να μεταδοθεί στον ίδιο ασθενή από μία περιοχή σε μία άλλη, όπως από τα γεννητικά όργανα στον πρωκτό και αντίστροφα, με την τριβή καθώς και με το σκούπισμα μετά την κένωση.

Επομένως, οι ασθενείς με Κονδυλώματα Πρωκτού, είναι απαραίτητο να εξετάζονται και στον πρωκτό από εξειδικευμένο Ιατρό. Σημαντικός παράγοντας αποφυγής διασποράς του ιού στην κοινότητα, αποτελεί η εξέταση των συντρόφων των ασθενών με HPV. Με αυτή τη μέθοδο μειώνεται δραστικά και η πιθανότητα υποτροπής.